بیماری های ارتفاع

بیماری ارتفاع Altitude Illness:

بیماری ارتفاع ( ارتفاع زدگی – کوه گرفتگی – کوه زدگی ) تأثیر ارتفاع بر روی اشخاص است که بر اثر کمبود اکسیژن به صورت نوعی عارضه تنفسی، سردرد و خواب‌آلودگی تدریجی بروز می‌کند. چنانچه کوهپیمایی و افزایش ارتفاع به آرامی و به تدریج انجام شود، از اثر این بیماری کاسته و گاه حتی از بروز آن جلوگیری می‌شود.

یکی از عوامل تشدیدکننده کوه گرفتگی فشاری است که بر ماهیچه‌ها وارد می‌شود، ولی نباید آن را به عنوان عامل اصلی منظور داشت. به‌طور کلی استقامت، ورزیدگی و سلامت بدن از جمله عوامل مؤثر در جلوگیری و تخفیف این عارضه به حساب می‌آیند.

کوه گرفتگی حاد(acute mountain sickness):

شایع‌ترین تظاهر بیماری ارتفاع است و در عرض 6 الی 12 ساعت پس از ارتفاع گرفتن، منجر به سر درد و بی‌حالی‌ می‌شود. این وضعیت ممکن است در برخی از افراد به سمت ادم مغزی ناشی از ارتفاع بالا (high-altitude cerebral edema) پیشرفت کند.

علامت بیماری ارتفاع ، تشدید علایم کوه گرفتگی حاد، پیشرفت به آتاکسی و در نهایت، کما و مرگ در صورت عدم درمان است. ادم ریوی ناشی از ارتفاع بالا شایع نیست ولی شایع‌ترین علت مرگ ناشی از بیماری ارتفاع محسوب می‌شود.

این بیماری ممکن است در افرادی که از سایر جهات سالم هستند، رخ دهد و به سرعت به سمت سرفه، تنگی نفس و خلط کف‌آلود پیشرفت کند. صعود آهسته، مهم‌ترین اقدام برای پیشگیری از شروع بیماری ارتفاع است.

در صورتی که انجام این کار ممکن نباشد یا علایم علی‌رغم صعود آهسته رخ دهند، می‌توان از استازولامید یا دگزامتازون برای پیشگیری یا درمان کوه‌گرفتگی حاد استفاده کرد.

پایین آمدن از کوه برای تمام افراد دچار ادم مغزی یا ریوی ناشی از ارتفاع بالا، الزامی است. مبتلایان به بیماری ریوی یا کرونری پایدار ممکن است بتوانند به ارتفاعات بالا سفر کنند ولی در معرض خطر تشدید این بیماری‌ها هستند. استفاده از درمان دارویی برای این بیماران، منطقی به نظر می‌رسد.

درباره بیماری ارتفاع:

بیماری ارتفاع در افرادی که به نواحی مرتفع (2500 متر یا بالاتر) مسافرت می‌کنند، بسیار شایع است. تقریبا 25 درصد از مسافران به مناطق مناسب اسکی در کلرادو، 50 درصد از مسافران هیمالیا و نزدیک به 85 درصد از کسانی که مستقیما بر فراز منطقه قله اورست پرواز می‌کنند، علایم کوه‌گرفتگی حاد را گزارش می‌دهند.

شیوع ادم مغزی و ریوی ناشی از ارتفاع بالا که انواع شدیدتر بیماری ارتفاع هستند، کمتر از کوه‌گرفتگی حاد است و در حدود 0.1 الی 4 درصد برآورد می‌شود. عوامل خطرساز بیماری ارتفاع شامل صعود سریع، فعالیت فیزیکی شدید، سن کم، زندگی در مناطق کم‌ارتفاع و سابقه بیماری ارتفاع است. صعود سریع، مهم‌ترین و قابل تعدیل‌ترین عامل خطرساز است.

توصیه‌های کلیدی:

1. صعود آهسته، موثرترین روش برای پیشگیری از بیماری ارتفاع است.
2. داروهای موجود برای پیشگیری و درمان کوه‌گرفتگی حاد و ادم مغزی ناشی از ارتفاع بالا شامل استازولامید و دگزامتازون است.
3. پایین آمدن از کوه برای افراد دچار ادم مغزی یا ریوی ناشی از ارتفاع بالا، اجباری است. در صورتی که پایین آمدن ممکن نباشد، اکسیژن مکمل، استراحت و قرارگیری در یک اتاقک سیار اکسیژن پرفشار می‌تواند وضعیت بیماران را پایدار کند.
4. پروفیلاکسی با سالمترول، نیفدیپین، دگزامتازون یا مهارکننده‌های فسفودی تادالافیل، سیلدنافیل) ممکن است از بروز ادم ریوی ناشی از ارتفاع بالا بکاهد.
5. نارسایی احتقانی قلب جبران‌نشده، بیماری انسدادی مزمن ریه شدید و پرفشاری خون ریوی، کنترااندیکاسیون‌های مواجهه با ارتفاع هستند.
6. محدود کردن فعالیت در ارتفاعات بالا در مبتلایان به بیماری پایدار شریان کرونر ضروری نیست.

توصیه‌هایی برای تطابق با ارتفاعات بالا:

• از پرواز یا رانندگی به مناطق مرتفع مگر در موارد ضروری، خودداری کنید. پیاده‌روی بهترین گزینه است زیرا اجازه تطابق را می‌دهد.
• در صورتی که علایم بیماری ارتفاع را دارید، صعود نکنید.
• وقتی در ارتفاعات بالاتر از 3000 متر هستید، در ارتفاعی بیشتر از 600-300 متر نسبت به شب گذشته نخوابید.
• در صورتی که علایم شما در طی 12 ساعت بهبود نیابند، پایین بیایید.
• آگاه باشید که سرعت تطابق افراد، مختلف است.

+ نوشته شده در یکشنبه نهم بهمن ۱۴۰۱ ساعت 11:51 توسط افراسیاب  |